تاریخچه ساعت در ایران باستان

تاریخچه ساعت در ایران

با توجه به شواهد موجود ایرانیان باستان از فناوری‌ها ابزار‌های پیشرفته ای در زمینه‌های مختلف بهره مند بودند.
جالب است بدانید که نخستین باتری جهان در حدود دو هزار سال پیش توسط ایرانیان اختراع شده است.
پیل بغداد یا پیل اشکانی نام این باتری است.
با بررسی این اثر باستانی می توان به علم بالای ایرانیان در دوره باستان پی برد.
همچنین می توان به قنات‌ها، معماری شهر‌ها و کاخ‌ها، فناوری‌های جنگی و… اشاره کرد.
در مورد ساعت هم همین قضیه صادق است.
ساعت در ایران تاریخچه ای طولانی دارد و شاید برای شما هم جالب باشد که این تاریخ به دوران پارینه سنگی نیز می رسد.
برای نخستین مرتبه اندیشه در مورد زمان و ساعت به دوره پارینه سنگی برمیگردد.
حضور خورشید در آسمان و تکرار شب و روز اندیشه ساخت اولین ابزار برای سنجش زمان را در انسان ایجاد کرد و به این ترتیب ساعت‌های آفتابی به عنوان نخستین ساعت‌های ساخته شده و با درک بهتر انسان از کارایی کره آسمانی پیشرفت بیشتری کرد.
در ادامه این مقاله الکسا قصد داریم تا شما را با تاریخچه ساعت در ایران بیشتر آشنا کنیم.

تاریخچه ساعت در ایران

ایرانیان از همان زمانهای قدیم با واحد‌های زمانی آشنایی داشته و شبانه روز را به واحد‌های زمانی تقسیم کرده اند.

«پاس» یکی از واحدهای اصلی زمان سنجی شبانه روزی بوده است.

با توجه به بعضی اشعار فردوسی که در آن این واژه به کار گرفته شده است نشان میدهد که احتمالا هر پاس شبانه روز با

یک ساعت امروزی برایری داشته است.

تعداد و گونه‌های ساعت ساخته شده و متداول در ایران (که بعضی از آن‌ها به طور اختصاصی نو آوری ایرانیان بودن

است) بسیار پرشمار و فراوان هستند.

ساعت‌های خورشیدی، ساعت‌های شنی و آتشی، ساعت‌های آبی و مکانیکی، بسیاری از بناهای باستانی و به

ویژه برج‌های یادمانی و… همه و همه نشان دهنده این موضوع هستند که ایرانیان با ساز و کار ساعت آشنایی

داشته اند.

یکی از اولین دستگاه‌های زمان سنج «پنگان» نام داشت که در آبیاری از آن برای تقسیم زمان استفاده می شده است.

کعبه زرتشت

در مجموعه آثار تخت جمشید نیز در شیوه ساخت ساختمان بعضی کاخ‌های هخامنشی نکاتی نکاتی مربوط به ساعت

و زمان رعایت شده است.

در دوره ساسانیان نیز در مورد تاریخچه ساعت در کتاب تاریخ علم در ایران چنین نوشته شده است : “در عصر

ساسانیان در برخی از کاخ‌ها دستگاه‌هایی کار گذاشته شده بود که حرکات ستارگان و خورشید را بازسازی کرده و

سپری شدن زمان را نشان میداده است.”

همچنین در زمینهٔ ساخت ساعت‌های مکانیکی نیز ایرانیان ید طولایی داشته و دستاورد‌های درخشانی نیز دارند.

این ساعت‌ها، برای سال‌های طولانی ای در استان فارس ساخته میشد و سپس فناوری ساخت آن نیز از آنجا ابتدا به

بیزانس و سپس به اروپا منتقل شد.

الگو برداری غربیان از سنت‌های ساخت ابزارهای زمان سنجی ایرانیان سابقه ای طولانی دارد.

به گفته هرودت گروهی از دانشمندان یونان، سنت تقسیم دوازده گانه شب و روز و نحوه ساخت ابزار‌های زمانسنجی

همچون تقویم‌های آفتابی و شاخص‌های خورشیدی را از ایرانیان یاد گرفته و به یونان بردند.

«اسطرلاب» نیز یکی دیگر از ابزارهای علمی اندازه گیری بوده است که علاوه بر کارکرد‌های فرآوان آن، برای اندازه گیری

زمان نیز از آن استفاده میشده است.